Kur’an-ı Kerim’de 14 sürede secde ayeti vardır. Bu ayetlerin okunması veya işitilmesi durumunda secde yapılması gerekir. Yapılan bu secdeye tilavet secdesi denilir.Sizlere tilavet secdesinin hangi durumlarda yapılması gerektiğini, hangi durumlarda yapılmaması gerektiğini,secde ayetlerinin hangileri olduğunu,tilavet secdesi sırasında okunacak duayı ve nasıl yapıldığını,hangi ayetler okunurken secde yapmamız gerektiğini anlatmaya çalışacağız.
Kur’an-ı kerim şüphesiz ki bizlere cenab-ı Allah tarafından okuyalım ve dinleyelim diye gönderilmiştir.Kur’an-ı Kerim’i okumak veya dinlemek biz müslümanlar için önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle Kur’an-ı Kerim okunurken pür dikkat dinlememiz gerekir.
Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’de 14 ayette secde koymuştur. Bu sürelerin okunduğunu işiten bir müslüman mutlaka secde etmeli ve etrafındakilerinide secde etmeleri konusunda uyarmalıdır. Çünkü bu ayetleri duyan kişinin hanefi mezhebine göre tilavet secdesi yapması vaciptir, şafii ve hanbeli mezhebine göre ise sünneti müekkede’dir.
Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığına göre ise; A’râf, Ra’d, Nahl, İsrâ, Meryem, Hac ve Sâd sûrelerindeki secde ayetleri okununca secde etmek farzdır. Buna karşılık Furkân, Secde ve Fussilet sûrelerindeki secde ayetleri okununca secde etmek vaciptir. Neml, Necm, İnşikâk ve Alâk sûrelerindeki secde ayetleri okununca tilavet secdesi yapmak sünnettir.
Kur’an-ı Kerim’de geçen 14 ayeti duyan kişi abdestini aldıktan sonra niyet ederek ve tekbir getirerek secdeye gitmesi gerekir. Tilavet secdesini yaparken kişinin niyet etmesi ve secdeyi mutlaka kıble tarafına doğru yapması gerekmektedir. Niyet etmek her ibadetin özü olduğu gibi, namaz ve secde gibi önemli ibadetlerde de kıble önemli yere sahiptir.
Tilavet secdesini Tarif etmemiz gerekirse Şöyle tarif edebiliriz:Kıbleye dönüldükten sonra niyet edilir, Allahu ekber denildikten sonra secdeye varılır.Secdede iken diğer namazlarımızda olduğu gibi 3 kere subhane rabbiye’l-ala(Ey Yüce Rabb’ım! Seni bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim.) denildikten sonra tekrar tekbir getirilerek secdede kalkılır. Secdeden kalkıldıktan sonra “semi’nâ ve ata’nâ gufrâneke rabbenâ ve ileyke’l-masîr” denilir ve selam verildikten sonra bitirilir.
Tilavet secdesi yapılırken secdeden kalkarken okuduğumuz dua bakara süresinde geçmektedir.Bakara süresinde geçen “semi’nâ ve ata’nâ gufrâneke rabbenâ ve ileyke’l-masîr” ayetinin meali şu şekildedir: “işittik ve itaat ettik(secde ettik), affına sığındık ya rabbi, dönüş sanadır.”
Kur’an-ı Kerim’de geçen ve secde ayetleri denilen 14 ayet aşağıda yer almıştır.Bu ayetleri duyan kişinin tilavet secdesi yapması gerekmektedir.
Kur’an-ı Kerimdeki secde ayetleri
Arapça Okunuşu:İnnellezîne inde rabbike lâ yestekbirûne an ibadetihî ve yusebbihûnehu ve lehu yescudûn(yescudûne).
Meali:Zira Rabbinin katında olanlar, Allah’a kulluk etmekten asla kibirlenmezler, O’nu tenzih eder, şanını ulularlar ve yalnızca O’na secde ederler.
Arapça Okunuşu:Ve lillâhi yescudu men fîs semâvâti vel ardı tav’an ve kerhen ve zilâluhum bil guduvvi vel âsâl(âsâli).
Meali: Oysa göklerde ve yerde ne varsa, ister istemez kendileri de gölgeleri de sabah akşam Allah’a secde eder.
Arapça Okunuşu:Ve lillâhi yescudu mâ fîs semâvâti ve mâ fîl ardı min dâbbetin vel melâiketu ve hum lâ yestekbirûn(yestekbirûne).
Meali:Göklerde ve yerde bulunan her canlı ve melekler, büyüklük taslamaksızın Allah’a secde ederler.
Arapça Okunuşu:Kul âminû bihî ev lâ tu’minû, innellezîne ûtûl ilme min kablihî izâ yutlâ aleyhim yahırrûne lil ezkâni succedâ(succeden).
Meali:De ki: İster inanın, ister inanmayın, bundan önce kendilerine bilgi verilenlere okundumu, onlar yüzüstü kapanıp secde ederler.
Arapça Okunuşu:Ulâikellezîne en’amallâhu aleyhim minen nebiyyîne min zurriyyeti âdeme ve mimmen hamelnâ mea nûhin ve min zurriyyeti ibrâhîme ve isrâîle ve mimmen hedeynâ vectebeynâ, izâ tutlâ aleyhim âyâtur rahmâni harrû succeden ve bukiyyâ(bukiyyen).
Meali: İşte onlar, (kıssalarını sana anlattığımız kimseler) Âdem’in zürriyetinden, Nûh ile berâber (gemide) taşıdığımız kimselerden, İbrâhîm ve İsrâîl’in (Ya’kub’un) zürriyetinden hidâyete erdirdiğimiz ve seçtiğimiz kimselerden Allah’ın kendilerine ni’met verdiği peygamberlerdir. Onlara Rahmân’ın âyetleri okunduğu zaman, ağlayarak ve secde ediciler olarak yere kapanırlardı!
Arapça Okunuşu: E lem tera ennallâhe yescudu lehu men fîs semâvâti ve men fîl ardı veş şemsu vel kameru ven nucûmu vel cibâlu veş şeceru ved devâbbu ve kesîrun minen nâs(nâsi), ve kesîrun hakka aleyhil azâb(azâbu), ve men yuhinillâhu fe mâ lehu min mukrimin, innallâhe yef’alu mâ yeşâu.
Meali:Görmedin mi ki, gerçekten göklerde ve yerde olanlar, güneş, ay, yıldızlar, dağlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanlardan birçoğu Tanrı’ya secde etmektedirler. Birçoğu üzerine azab hak olmuştur. Tanrı kimi aşağılık kılarsa, artık onun için bir yüceltici yoktur. Şüphesiz Tanrı dilediğini yapar.
Arapça Okunuşu:Ve izâ kîle lehumuscudû lir rahmâni kâlû ve mâr rahmânu e nescudu li mâ te’murunâ ve zâdehum nufûrâ(nufûren).
Meali:Hal böyleyken, onlara “Rahman önünde secdeye varın” denildiğinde, “Rahman da neymiş (ya da kimmiş?) Şimdi biz senin buyurduğun şeyin önünde mi secdeye varalım yani?” derler; ve böylece (senin çağrın) onların nefretini artırır.
Arapça Okunuşu:Ellâ yescudû lillâhillezî yuhricul hab’e fîs semâvâti vel ardı ve ya’lemu mâ tuhfûne ve mâ tu’linûn(tu’linûne).
Meali:Onlar, ne diye göklerin ve yerin sırlarını ortaya çıkaran, gizlediğinizi de açıkladığınızı da bilen, Allah’a secde etmiyorlar?
Arapça Okunuşu:İnnemâ yu’minu bi âyâtinellezîne izâ zukkirû bihâ harrû succeden ve sebbehû bi hamdi rabbihim ve hum lâ yestekbirûn(yestekbirûne).
Meali:Bizim ayetlerimize öyle kimseler iman ederler ki, onlarla kendilerine öğüt verildiği zaman secdelere kapanırlar ve Rablerine hamd ile tesbih ederler de büyüklük taslamazlar.
Arapça Okunuşu:Kâle lekad zalemeke bi suâli na’cetike ilâ niâcihî, ve inne kesîran minel huletâi le yebgî ba’duhum alâ ba’dın illâllezîne âmenû ve amilûs sâlihâti ve kalîlun mâ hum, ve zanne dâvûdu ennemâ fetennâhu festagfera rabbehu ve harra râkian ve enâb(enâbe). Meali:Davut: Andolsun ki senin dişi koyununu kendi dişi koyunlarına katmak istemekle sana zulmetmiştir. Doğrusu ortakçıların çoğu, birbirlerinin haklarına tecavüz ederler. Ancak iman edip de sâlih amellerde bulunanlar müstesnâdır. Onlar da ne kadar azdır!” dedi. Davut kendisini imtihan ettiğimizi sandı ve Rabbinden mağfiret diledi. Eğilip secdeye kapandı, tevbe edip Allah’a yöneldi.
Arapça Okunuşu:Ve min âyâtihil leylu ven nehâru veş şemsu vel kameru, lâ tescudû liş şemsi ve lâ lil kameri vescudû lillâhillezî halakahunne in kuntum iyyâhu ta’budûn(ta’budûne).
Meali:Ve gece ile gündüz, güneş ile ay O’nun ayetlerindendir: (Şu halde) ne güneşe secde edin, ne de aya! Eğer özellikle O’na kulluk ettiğinizi (düşünüyorsanız), onları da yaratan Allah’a secde edin!
Arapça Okunuşu: Fescudû lillâhi va’budû.
Meali: Artık Allah’a secde edin ve O’na kulluk edin!
Arapça Okunuşu: Ve izâ kurie aleyhimul kur’ânu lâ yescudûn(yescudûne).
Meali: Ve Kur’an okunduğu zaman secde etmiyorlar.
Arapça Okunuşu: Kellâ, lâ tutı’hu vescud vakterib.
Meali:Sakın (Habîbim) ona boyun eğme. Secde et. Yaklaş.
Müslüman olan ve namaz kılması farz olan herkesin tilavet secdesi yapması gerekmektedir. Namaz kılması farz olan kişiler şu şekildedir:Aklı olan ve buluğ çağına girmiş her müslüman erkek ve kadına namaz kılmak farzdır.
Namaz kılmasında sakınca olan veya namazın farz olmadığı kişilerin tilavet secdesi yapmamasında herhangi bir abes yokturdur.Bu kişileri kısaca şöyle izah edebiliriz:
Deli olanlara, çocuk olanlara(buluğ çağına girmemiş olanlara),kafir olanlara yani müslüman olmayanlara,lohusa kadınlara ve adet günündeki kadınlara namaz farz olmadığı için tilavet secdesi yapmalarıda gerekmek.
Dua, insanoğlunun Allah'a yakınlaşması ve O'ndan isteklerini istemesi için yaratılmış bir araçtır. İslam dininin temel…
Büyüklerimizin ağızlarına pelesenk olmuş bir tabir var; Nerde o eski bayramlar" derler. Gerçekten de son…
Tüm dünya ekonomik olarak zor günler yaşıyoruz. Bir çoğumuz maddi olarak zor günler yaşarken, bazılarımız…
Bir müslüman olarak cennete girmenin nihai hedefimiz olduğunu biliyoruz. Hepimiz bunun için çabalıyoruz ve cennete…
Dua müminin sahip olduğu en önemli zenginlik olmakla birlikte, en çok yanlış anlaşılan ibadetlerden birisidir.…
Sosyal hayatımız, fikri ve duygusal hayatımızın her zerresi, manevi amacımız olan Yüce Allah'a kulluk etmeye…