Güzel ahlaklı olmak; müslüman toplumlar yetiştirmenin mihenk taşları arasında gelmektedir. Bir insanın güzel ahlaklı olması kendisine ve çevresine karşı sorumlu bir davranış sergilemesiyle ilgilidir. İnsanlar yaşadıkları çevreye, doğaya ve hayvanlara karşı saygılı davranmalıdırlar. Bu insanların sadece kendi hayatlarını değil, aynı zamanda gelecek nesillerin de yaşamını etkileyen önemli bir konudur. İslamda güzel ahlakı en kısa şekilde anlatmak istersek hiç şüphe yok ki karşımıza Peygamber Efendimiz(s.a.v)’in şu kısa hadisi çıkacaktır: “İslam,güzel ahlaktır.”
Güzel Ahlak konusu derinlemesine incelemek istersek binlerce maddeyi ele almamız gerekecektir. Ancak bizler en önemli olduğunu düşündüğümüz 5 maddeyi ele aldık.
Ya Doğru Konuşun Yada Susun
Bakara Süresinin 10. Ayetinde Cenab-ı Allah şöyle buyurmaktadır: “Kalplerinde hastalık vardır. Allah da hastalıklarını arttırmıştır. Yalan söylemekte olduklarından dolayı, onlar için acı bir azap vardır.” Ayet-i Kerime’den de anlaşılacağı üzere Cenab-ı Allah yalan söyleyen kişileri kalplerinde hastalık olan kişilere benzetmektedir. O halde güzel ahlaklı olmak için öncelikle kalbimizdeki bu hastalığı atmalıyız. Bunun için müslüman doğru söyler şiarından yola çıkarak ya doğruyu konuşup ya da konu hakkında bilgimiz yoksa susmalıyız.
İğneyi Kendine Çuvaldızı Başkalarına Batır
Bir çoğumuzun bildiği bir atasözümüz var: “İğneyi kendine çuvaldızı başkalarına batır” . Bu atasözünde atalarımız aslında islamiyetin temel taşlarından birisine atıfta bulunmuş. Başkalarını suçlamadan önce kendimizi suçlamalıyız. İnsanoğlu kendisinin eleştirilmesinden hiç de hoşnut olan bir canlı değildir. O halde kendisinin eleştirilmesini hazmedemeyen insanoğlu neden sürekli başkalarını eleştirmek gereği duyar ki. Başkasında gördüğümüz kötü bir alışkanlığın kendimizde olup olmadığını ne kadar biliyoruz ki?
Veyahut kendimize yapılmasını istemediğimiz bir kötülüğü başkalarına yapmamalıyız. Kişi öncelikle bindiği dalı kesmemelidir. Arkadaşlarımıza yapacağımız en ufak kötülüğün dönüp dolaşıp bizlere geleceğini unutmamalıyız.
Nefsimize Hakim Olmak
Nefis terbiyesi islam da hiç şüphe yok ki üzerinde en fazla durulan konulardan birisidir. Güzel ahlaklı olmak için nefsimize hakim olmamız gerekmektedir. Nefis terbiyesini kendisine şiar edinmiş bir müslüman dünyayı sevmez, hırslı bir insan olmaz ve nefisine güzel gelen bir şeyin kendisine hayır mı şer mi getireceğini bilir. Müslüman olarak unutmamalıyız ki nefsimizi öldürmek yerine onu hayra yönlendirmek daha iyidir ve daha hoştur. Kısacası nefsimizi asla baş edilmeyen bir at gibi düşünüp onun dizginlerini elimize almalıyız.
Nefsimize güzel gelen şeyleri öncelikle azaltıp en sonunda ise tamamen sonlandırmalıyız. Bazen en olmaz denilen davranışların bile zamana bırakılarak sona erdirilebileceğini bilmeliyiz.
Kul Hakkına Riayet Etmek
Dinimiz islamda kul hakkı affedilmeyen günahlar arasında gelmektedir. Güzel ahlaklı olan bir müslüman başkalarının haklarına riayet eder. Kendi malı gibi başkalarının haklarını korumak ister. Kul hakkı ve güzel ahlak islamın en temel prensipleri arasında yer almaktadır. Bu iki kavram insanlar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinde büyük bir rol oynar. Kul hakkı, güzel ahlaklı bir müslümanın insanların haklarına saygı göstermesi ve bu haklara riayet etmesi demektir. İslam kul hakkı ve güzel ahlak ile ilgili bir çok güzel örnek sunar. Bunlar arasında komşunun hakkını gözetmek ve yardım etmek, adaletli olmak, fakirlere yardım etmek gibi yüzlerce örnek sunabiliriz.
Edep ve Tevazu Sahibi Olun
Cenab-ı Allah Nahl Süresi 23. Ayette şöyle buyurmaktadır: ” Allah kibirli olanları elbette sevmez.” Evet ayet-i kerimeden de anlaşılacağı gibi Cenab-ı Allah bizlere kibirli olmamayı ve tevavuzu sahibi olmayı emrediyor. Müslüman elbette ki dünyaya niçin geldiğini, bu dünyadaki amacının ne olduğunu ve asıl ikamet yerinin ebedi dünya olduğunu bilir ve büyüklük taslamaz. Unutulmamalıdır ki Allah katında üstünlük ancak takva’dadır. Cenab-ı Allah kimin zengin, kimin fakir olduğuna bakmaz.
Ayrıca Peygamber efendimiz şöyle buyurmaktadır: ” Tevazu eden, helal kazanan, huyu güzel olan, herkese karşı yumuşak olan ve kimseye kötülük etmeyen, insanların iyisidir.).
Güzel ahlaklı olmak için bir müslümanın dikkat etmesi gereken önemli gördüğümüz maddeleri sizler için bir araya getirmeye çalıştık. Unutulmamalıdır ki müslüman bir insan güzel ahlaklı olmalı ve bu güzel ahlakını herkese yaymalıdır.
